Ekmek Fiyatlarındaki Artışların Sebepleri
Ekmek tüketimi bakımından dünyada ilk sırada yer alan Türkiye'de kişi başı yıllık 140 kg ekmek tüketiliyor. Öğünlerimizin vazgeçilmezi ekmek, ülkemizde bu denli önemli bir tüketim maddesi olduğu için ekmek satış fiyatlarındaki artış ülkenin gündeminde ilk sırada yer alabiliyor.
Ekmek çeşitleri bakımından oldukça geniş bir yelpazeye sahip olan fırıncılık sektörü, özellikle büyükşehirlerde insanlara istedikleri türden ekmekleri sunuyor. Ekmek tüketimi konusunda insanlar yavaş yavaş bilinçlenmeye başlasa da ekmek israfı ülkemizin en önemli maddi kayıplarından biri. Türkiye Ekmek Üreticileri Federasyonu sadece 2017 yılında günlük ekmek israfının 12 milyon adet olduğunu açıklamıştı.
İsrafın bu derece yoğun olduğu ve aynı zamanda satış fiyatındaki artış sebebi ile çok tepki toplayan başka bir ürün daha yoktur.
Ekmek Üretimi ve Hammadeleri
Üretimi hayli zahmetli olan somun ekmek diye tabir ettiğimiz ekmek un, su, tuz ve mayanın belirli ölçülerde yoğurulması ile hamur oluşturularak imalata başlanıyor. Daha sonrasında gramajlama, şekil verme, mayalandırma ve pişirme işlemleri yapıldıktan sonra fırın tezgahlarındaki yerini alıp tüketiciye ulaştırılıyor.
Üretim Maliyetine Etki Eden Unsurlar
Ekmek yapmak için gerekli hammaddelerini ve üretim aşamalarını belirtmiştik. Ekmek üretimindeki tüm girdilerin içerisinde en önemlileri un ve işçilik ücretleridir. Nitekim un, ekmeğin ana hammaddesidir.
Fırın işletmeleri, un fiyatlarındaki değişimlerden çok çabuk etkilenirler. Türkiye'nin birçok kesiminde buğday yetiştirilmekte ve fabrikalarda un olarak işlenmektedir. Fakat bazı yörelerin buğdayı hariç birçok bölgenin buğdayları ithal buğday ile harmanlanmaktadır. Bu sebeple un fiyatlarını iç piyasa etkilediği kadar dış piyasa da etkilemektedir.
Fırın işletmeleri un fiyatlarındaki artışın olumsuz etkilerini hissettikleri gibi diğer girdilerde ekmek fiyatlarındaki artış talebinde önemli rol oynamaktadır. İşçilik ve çalışan sigorta masrafları, elektrik, yakıt gibi maliyeti etkileyen faktörlerdeki artışlar da sektörü olumsuz etkilemektedir.
Ekmekte Fiyat Artışı Nasıl Yapılır?
Fırıncılar odası ve esnaf odaları üzerinden fiyat artışı talep eden fırıncılar iki şekilde fiyat avantajı isteyebilirler. Birincisi gramaj düşürülüp fiyat sabit tutularak, ikincisi ise direk fiyat arttırımı yaparak olur. Her iki durumda da kanunlara uygun gramaj ve fiyat orantısı sağlanmaya çalışılır ve yetkili remi kurumların onayı alınır.